V13 - Monitoring zeevogels Noordzee (vliegtuigtellingen)

Titel/naam meet/monitorprogramma

Monitoring van de aantallen en de verspreiding van pleisterende zeevogels en zeezoogdieren op de Noordzee m.b.v. vliegtuigtellingen.

Naam aansturende organisatie (+ beheer metadata)

Rijkswaterstaat, Centrale Informatievoorziening (CIV), onderdeel van het MWTL programma.

Datum voltooiing, volgende herziening

Lopend onderzoek, vanaf 2013/2014 aangepaste vliegroutes en telschema, vanaf 2014/2015 nieuwe telmethode en nieuwe vliegroutes.

Samenvatting (korte beschrijving van de inhoud van de dataset)

Databank met gegevens over aantallen zeevogels en de verspreiding.

Doel waarvoor data worden verzameld

Het volgen van aantalsontwikkelingen en veranderingen in de verspreiding van watervogels.

Naam uitvoerende dienst/organisatie (verzamelen data)

Bureau Waardenburg en Delta Project Management (DPM), in opdracht van Rijkswaterstaat, Centrale Informatievoorziening (CIV). Coördinatie: Ruben Fijn (Bureau Waardenburg 0345-512710) en Floor Arts (Delta Project Management, 06- 22783429).

Rol contactpersoon (beschrijving op welke wijze de perso(o)n(en) betrokken is/zijn bij de data)

Coördinator; bronhouder, beheerder, verwerker gegevens; verzorgen publicaties, contactpersoon naar gebruikers.

Geografisch gebied

Noordzee, inclusief Noordzeekustzone Waddeneilanden.

Gebruiksbeperkingen (waarvoor zijn de data niet geschikt)

Telling via vaste raaien met een hogere dichtheid in de kustzone, Friese Front en Bruine bank. Telling hele Noordzee in augustus, november, januari en februari. In de maanden april en juni wordt alleen de kustzone geteld.

Overige beperkingen in gebruik

Over gebruik contact opnemen met Helpdesk Water: helpdeskwater@rws.nl.

Thema’s (b.v. diversiteit, verspreiding, trends, reproductiesucces)

Biodiversiteit; vogels; aantallen; trends; verspreiding.

Temporele dekking

Vanaf 1991 jaarlijks tweemaandelijkse tellingen hele gebied (augustus/september, oktober/november, december/januari, februari/maart, april/mei, juni/juli. Vanaf juli 2014 in In augustus, november, januari en februari hele Noordzee. In april en juni alleen de kustzone (12 mijl).

Volledigheid

Afvliegen van het gebied, telling in transecten.

Nauwkeurigheid

Telling via vaste raaien met een hogere dichtheid in de kustzone (12 mijl), Friese Front en Bruine Bank.

Algemene beschrijving van herkomst

Jaarrondtelling ter bepaling van de aantallen en verspreiding van zeevogels op het Nederlands Continentaal Plat (NCP).

Inwinningsmethode

Maandelijkse telling vanuit vliegtuig, professioneel. Afvliegen van raaien (zie figuur).

Beschrijving uitgevoerde bewerkingen

Tot en met juni 2014 herleiden van transectgegevens naar verspreidingskaarten. Vanaf juli 2014 correctie voor afstandgebonden detectieverlies (distance analysis. Via extrapolatie van lijntransecttelling worden

dichtheden berekend in (deel)gebieden.

Meetvariabelen

Datum, positie, dichtheid, soort.

Meetmethodiek

Tellingen vanuit vliegtuig, raaien, met registratie van afstand van waargenomen vogels t.o.v. de vlieglijn

Soort dataset (opslagmedium)

DONAR/WADI.

Verplichting vanuit (Europese) richtlijn

Kosten op jaarbasis

Geen gegevens.

Soortenoverzicht (soorten waarvoor het meetprogramma (statistisch) betrouwbare gegevens oplevert

Vanaf 1991 t/m juni 2014. Alle talrijke soorten zeevogels, enkele soorten (Roodkeelduiker/Parelduiker, Visdief/Noordse stern en Alk/Zeekoet) gecombineerd. Vanaf juli 2014: Alle talrijke soorten zeevogels.

Habitats (waarvoor het betreffende meetnet gegevens oplevert)

1110.

Referenties

• Jaarlijks worden tellingen gerapporteerd aan RWS. Rapporten worden gepubliceerd op websites Bureau Waardenburg en DPM. Daar zijn meest recente rapporten te downloaden.
• Arts, F. 2012. Trends en verspreiding van zeevogels en zeezoogdieren op het Nederlands Continentaal Plat 1991 – 2011. Rapport RWS Waterdienst BM 12.25, Delta ProjectManagement, Culemborg.
• Berrevoets, C.M. & Arts, F.A. 2003. Ruimtelijke analyses van zeevogels: verspreiding van Drieteenmeeuw op het Nederlands Continentaal Plat. RIKZ Rapport 2003.033, Middelburg: 40 p.
• Berrevoets, C.M. & Arts, F.A. 2002. Ruimtelijke analyses van zeevogels: verspreiding van Alk/Zeekoet op het Nederlands Continentaal Plat. RIKZ Rapport 2002.039, Middelburg: 37 p.
• Berrevoets, C.M. & Arts, F.A. 2001. Ruimtelijke analyses van zeevogels: verspreiding van de Noordse Stormvogel op het Nederlands Continentaal Plat. RIKZ Rapport 2001.024, Middelburg: 54 p.
• Fijn, R.C., Arts, F.A., de Jong, J.W., Collier, M.P., Engels, B.W.R., Hoekstein, M., Jonkvorst, R-J., Lilipaly, S., Wolf, P.A., Gyimesi, A. & Poot, M.J.M. 2015. Verspreiding en abundantie van zeevogels en zeezoogdieren op het Nederlands Continentaal Plat in 2014-2015. Bureau Waardenburg Rapport 15-179. Bureau Waardenburg, Culemborg.
• Pebesma, E.J., Duin, R.N.M. & Bio, A.M.F. (2000) Spatial interpolation of sea bird densities on yhe Dutch part of the North Sea. University of Utrecht, Centre for Landscape Dynamics. ICG rapport 00/10.
• Poot, M.J.M., Fijn, R.C., de Jong, J. & van Horssen, P.W. 2013. Populatieschattingen zeevogels in de zone tot 80 km uit de Nederlandse kust met een extrapolatie naar de gehele Nederlandse EEZ. Resultaten Distance sampling en Distance analysis vliegtuigtellingen Shortlist Masterplan ‘Wind op Zee’ mei 2010- april 2011. Rapport 13-243 Bureau Waardenburg, Culemborg