V17a - Populatiestudies: Monitoring Kanoet

Titel/naam meet/monitorprogramma

Populatiemonitoring Kanoet(strandloper).

Naam aansturende organisatie (+ beheer metadata)

Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ)

Datum voltooiing, volgende herziening

Lopend onderzoek.

Samenvatting (korte beschrijving van de inhoud van de dataset)

Database met vangstgegevens en terugmeldingen/waarnemingen van Kanoeten. Op 1 februari 2019 in database: 12.000 gekleurringde kanoeten en 71.500 aflezingen.

Doel waarvoor data worden verzameld

Bepalen sterfte en overleving van populaties in relatie tot omstandigheden in broeden overwinteringsgebieden. In kaart brengen van ruimtelijke benutting door Kanoeten van voedsel- en rustgebieden, bepalen van populatiegroottes.

Naam uitvoerende dienst/organisatie (verzamelen data)

NIOZ, VRS Calidris, University of La Rochelle, vrijwilligers (aflezen).

Rol contactpersoon (beschrijving op welke wijze de perso(o)n(en) betrokken is/zijn bij de data)

Onderzoeksleider Prof. T. Piersma, NIOZ/Rijksuniversiteit Groningen. Beheer data, organisatie vangsten: NIOZ wadvogelgroep, Job ten Horn. Postbus 59, 1790 AB Den Burg, Texel (0222-369460). E-mail: job.ten.horn@nioz.nl; shorebirds@nioz.nl.

Geografisch gebied

Taimyr (Rusland), Waddenzee, Moeze-Oleron (Frankrijk), Banc d’ Arguin (Mauretanië) en Bijachos Archipel (Guinee-Bissau).

Gebruiksbeperkingen (waarvoor zijn de data niet geschikt)

Data zijn in beheer van de contactpersoon van het NIOZ.

Overige beperkingen in gebruik

-

Thema’s (b.v. diversiteit, verspreiding, trends, reproductiesucces)

Verspreiding, trends, reproductiesucces, overleving.

Temporele dekking

Vanaf 1998.

Volledigheid

Data geven een goed beeld van de samenstelling en de ontwikkeling van de populatie.

Nauwkeurigheid

-

Algemene beschrijving van herkomst

-

Inwinningsmethode

Professioneel, vrijwilligers (vangen en aflezen)

Beschrijving uitgevoerde bewerkingen

Data invoeren in Access database.

Meetvariabelen

Locatie, ringgegevens, vangstgegevens, gewicht, maaggrootte, biometrie, fase van de rui, sexe (via DNA-analyse bloed).

Meetmethodiek

Kanoeten worden met mistnetten gevangen in de donkere periode rond nieuwe maan. Van de gevangen vogels wordt de biometrie genomen en de sexe bepaald. De vogels krijgen kleurringen (2 om elk loopbeen, een metalen ring bovenaan het loopbeen en een vlag. Het kleurringschema is geregistreerd bij de International Wader Study Group. De kleuren die momenteel worden gebruikt zijn een gele vlag, en de gebruikte kleuren voor de kleurringen zijn rood, geel, groen, pale blue of zwart. In het verleden zijn in chronologische volgorde de volgende vlagkleuren gebruikt: geel, rood, groen, lime en zwart. Elke vogel kan op deze manier individueel gemerkt worden. Ringen worden op diverse locaties in en langs de Waddenzee afgelezen, en op andere plekken langs de trekweg. Voor een projectbeschrijving van het kleurringprogramma: www.cr-birding.org.

Soort dataset (opslagmedium)

Microsoft Access.

Verplichting vanuit (Europese) richtlijn

Kosten op jaarbasis

Geen gegevens.

Soortenoverzicht (soorten waarvoor het meetprogramma (statistisch) betrouwbare gegevens oplevert

Kanoet (strandloper) Calidris canutus canutus en Calidris canutus islandica.

Habitats (waarvoor het betreffende meetnet gegevens oplevert)

1140.

Referenties

• Dekinga, A., Dietz, M.W., Koolhaas, A. & Piersma, T. 2001. Time course and reversibility of changes in the gizzards of red knots alternately eating hard and soft food. Journal of Experimental Biology 204(12): 2167-73.
• Kraan, C., van Gils, J. A., Spaans, B., Dekinga, A. & Piersma, T. 2010. Why AfroSiberian Red Knots Calidris canutus canutus have stopped staging in the western Dutch Wadden Sea during southward migration. Ardea 98: 155-160.
• Kraan, C., van Gils, J. A., Spaans, B., Dekinga, A., Bijleveld, A. I., van Roomen, M., Kleefstra, R. & Piersma, T., 2009. Landscape-scale experiment demonstrates that Wadden Sea intertidal flats are used to capacity by molluscivore migrant shorebirds. Journal of Animal Ecology 78: 1259-1268.
• Leyrer, J., Lok, T., Brugge, M., Dekinga, A., Spaans, B., van Gils, J. A., Sandercock, B. K. & Piersma, T. 2012. Small-scale demographic structure suggests preemptive behavior in a flocking shorebird. Behavioural Ecology 23: 1226-1233.
• Leyrer, J., Spaans, B. & Piersma, T. 2006. Sex, age and survival differences between adjacent functional units of tropical wintering habitat in a flocking longdistance migrant shorebird. Journal of Ornithology 147: 202-202.
• Leyrer, J., Spaans, B., Camara, M. & Piersma, T. 2006. Small home ranges and high site fidelity in red knots (Calidris c. canutus) wintering on the Banc d’Arguin, Mauritania. Journal of Ornithology 147: 376-384.
• Rakhimberdiev, E., van den Hout, P.J., Brugge, M., Spaans, B. & Piersma, T. 2016. Seasonal mortality and sequential density dependence in a migratory bird. 46: 331- 342, DOI: 10.1111/jav.00701
• Spaans, B., van Kooten, L., Cremer, J., Leyrer, J. & Piersma, T. 2011. Densities of individually marked migrants away from the marking site to estimate population sizes: a test with three wader populations. Bird Study 58: 130-140
• Van den Hout, P.J., van Gils, J.A., Robin, F., van der Geest, M., Dekinga, A. & Piersma, T. 2014. Interference from adults forces young red knots to forage for longer and in dangerous places. Animal Behaviour 88: 137-146.
• Jan A. van Gils, Simeon Lisovski, Tamar Lok, Wlodzimierz Meissner, Agnieszka Ożarowska, Jimmy de Fouw, Eldar Rakhimberdiev, Mikhail Y. Soloviev, Theunis Piersma, Marcel Klaassen 2016 Body shrinkage due to Arctic warming reduces red knot fitness in tropical wintering range. Science 2016 Vol 352 Issue 6287
• Van Gils, J., Piersma, T., Dekinga, A. & Spaans, B. 2000. Voortdurend in de lucht: Zender-onderzoek aan Kanoeten Calidris canutus in de westelijke Waddenzee. Limosa 73(1): 29-34. Van Gils, J.A. & Piersma, T. 2004. Digestively constrained predators evade the cost of interference competition. Journal of Animal Ecology 73(2): 386-98.
• Van Gils, J. A., Piersma, T., Dekinga, A., Spaans, B. & Kraan, C. 2006. Shellfish dredging pushes a flexible avian top predator out of a marine protected area. PLoS Biology 4: 2399-2404.