V21 - Ringonderzoek aan wadvogels in getijdengebieden

Titel/naam meet/monitorprogramma

Ringonderzoek aan pleisterende wadvogels in de Waddenzee.

Naam aansturende organisatie (+ beheer metadata)

Stichting Calidris.

Datum voltooiing, volgende herziening

Lopend onderzoek.

Samenvatting (korte beschrijving van de inhoud van de dataset)

Databank met gegevens over ringplaats en/of vindplaats van vogels, aangevuld met gegevens over biometrie, conditie en rui van de gevangen vogels.

Doel waarvoor data worden verzameld

Informatie over trekgedrag van de wadvogels rond Schiermonnikoog, de overleving, conditie en dispersie van deze vogels en het reproductiesucces van de populatie die van het studiegebied gebruik maakt.

Naam uitvoerende dienst/organisatie (verzamelen data)

Stichting Calidris.

Rol contactpersoon (beschrijving op welke wijze de perso(o)n(en) betrokken is/zijn bij de data)

Stichting Calidris: verzamelen gegevens, beheerder van de gegevens, uitwerken van resultaten, verzorgen publicaties, contactpersoon naar gebruikers. Vrije Universiteit Amsterdam was in het verleden als verzamelaar en beheerder van deze gegevens bij het onderzoek betrokken.

Geografisch gebied

Waddenzee rond Schiermonnikoog.

Gebruiksbeperkingen (waarvoor zijn de data niet geschikt)

Gegevens hebben betrekking op 1 locatie.

Overige beperkingen in gebruik

Gebruik t.b.v. wetenschappelijke doeleinden. Over gebruik contact opnemen met Stichting Calidris.

Thema’s (b.v. diversiteit, verspreiding, trends, reproductiesucces)

Overleving, conditie, rui, reproductiesucces (jongenpercentages), trends.

Temporele dekking

Vanaf 1967. Vanaf 1970 worden jaarlijks in minstens 3 vangsessies tijdens nieuwe maanperiodes vogels gevangen in de periode eind juli – eind november.

Volledigheid

Steekproef.

Nauwkeurigheid

Biometrische gegevens, conditie- en ruiscores worden jaarlijks van een groot aantal vogels verzameld.

Algemene beschrijving van herkomst

Vangsten van wadvogels in het najaar op de kwelder van Schiermonnikoog.

Inwinningsmethode

Vrijwilligers.

Beschrijving uitgevoerde bewerkingen

Op basis van de verzamelde biometrische of gewichtsgegevens kunnen analyses worden uitgevoerd die informatie opleveren over de kwaliteit van het studiegebied voor de vogels die ervan gebruik maken. Bijvoorbeeld als ruigebied of opvetgebied.

Meetvariabelen

Soorten; biometrische gegevens; leeftijd; geslacht; gewicht; ruistadium.

Meetmethodiek

Vangsten met verschillende vangsttechnieken (meestal mistnetten), wanneer de weersomstandigheden dit toelaten op een gestandariseerde basis. Meten en wegen van de vogels geschiedt in nabijgelegen werktent op de kwelder.

Soort dataset (opslagmedium)

Grotendeels nog papieren archief. Slechts een beperkt deel van de gegevens (van na 1990) is gedigitaliseerd opgeslagen in Excel en Griel. Opslag van alle tot dusver verzamelde gegevens kost naar schatting 60 mensdagen.

Verplichting vanuit (Europese) richtlijn

Kosten op jaarbasis

€ 5000, grotendeels gefinancierd door de betrokken vrijwilligers. Het programma kent weinig professionele inzet of ondersteuning.

Soortenoverzicht (soorten waarvoor het meetprogramma (statistisch) betrouwbare gegevens oplevert

Van een aantal doelsoorten, Bonte Strandloper, Kanoet, Rosse Grutto, Steenloper en Scholekster, worden per jaar voldoende individuen gevangen om reproductie, overleving, conditie en timing van rui op lange termijn te monitoren.

Habitats (waarvoor het betreffende meetnet gegevens oplevert)

1140.

Referenties

• Boere, G.C. 1976. The significance of the Dutch Wadden Sea in the annual life cycle of arctic, subarctic and boreal waders. Part I. The function as a moulting area. Ardea 64: 210-291
• Engelmoer, M. 2008. Breeding origins of wader populations utilizing the Dutch Waden Sea as deduced from body dimensions, body mass, and primary moult. Proefschrift, University of Groningen: 226 p.
• Engelmoer, M., Boere, G.C. & Nieboer, E. 2006. Thirty years of Arctic wader monitoring in the Dutch part of the Wadden Sea. Waterbirds around the world. Eds. G.C. Boere, C.A. Galbraith & D.A. Stroud. The Stationery Office, Edinburgh, UK. pp. 140-146.
• Van der Have, T.M., Nieboer, E. & Boere, G.C. 1984. Age related distribution of Dunlin in the Dutch Wadden Sea. In: P.R. Evans, J.D. Goss-Custard & W.G. Hale (eds.), Coastal waders and wildfowl in winter. Cambridge Univ. Press, Cambridge: 160-76.
• Van der Have, T. M. 1983. Aantalsschommelingen, broedsucces en sterfte van Bonte Strandlopers in het Waddengebied. Limosa 56: 268-269.
• Van der Jeugd, H.P., Ens, B.J., Versluijs, M. & Schekkerman, H. 2014. Geïntegreerde monitoring van vogels van de Nederlandse Waddenzee. Vogeltrekstation rapport 2014-01. Vogeltrekstation, Wageningen; CAPS-rapport 2014-01; Sovon-rapport 2014/18, Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.