V34 - Meetnet slaapplaatsen

Titel/naam meet/monitorprogramma

Sovon Meetnet Slaapplaatsen (NEM).

Naam aansturende organisatie (+ beheer metadata)

Sovon Vogelonderzoek Nederland.

Datum voltooiing, volgende herziening

Lopend onderzoek.

Samenvatting (korte beschrijving van de inhoud van de dataset)

Databank met locaties en aantallen van slaapplaatsen van voor de Waddenzee en Noordzeekustzone kwalificerende Natura 2000-soorten met een (nachtelijke, niet aan getij gebonden) slaapplaatsfunctie verzameld tijdens piekperiode (seizoensmaxima).

Doel waarvoor data worden verzameld

Het jaarlijks (indien mogelijk) vaststellen van seizoensmaxima op slaapplaatsen van soorten in Natura 2000-gebieden met een slaapplaatsfunctie en (indien mogelijk) het vaststellen van de exacte ligging van slaapplaatsen in Natura 2000-gebieden met een slaapplaatsfunctie.

Naam uitvoerende dienst/organisatie (verzamelen data)

Sovon Vogelonderzoek Nederland. Olaf Klaassen, meetnetcoördinator slaapplaatsen.

Rol contactpersoon (beschrijving op welke wijze de perso(o)n(en) betrokken is/zijn bij de data)

Coördinator, beheerder gegevens, verwerker gegevens, verzorgen publicaties, contactpersoon naar waarnemers en gebruikers.

Geografisch gebied

Waddenzee (7 soorten), stranden Waddeneilanden (1 soort).

Gebruiksbeperkingen (waarvoor zijn de data niet geschikt)

Seizoenstrend niet mogelijk. Twee tellingen tijdens piekperiode.

Overige beperkingen in gebruik

Over gebruik van detailgegevens contact opnemen met Sovon. Deel van de dataset is eigendom van derden.

Thema’s (b.v. diversiteit, verspreiding, trends, reproductiesucces)

Vogelrichtlijn; Natura 2000; vogels; aantallen; verspreiding; trends.

Temporele dekking

Sovon Meetnet gestart in 2010. Sommige soorten reeksen beschikbaar vanaf 1991 (Zwarte Stern)

Volledigheid

Sterk verschillend per soort. Zwarte Stern jaarlijks volledige dekking. Ganzen en zwanen ook relatief goede dekking, met uitzondering van delen van de Groningse Waddenzee. Er wordt gestuurd op een verbetering van de teldekking van Aalscholver en Grutto.

Nauwkeurigheid

Hoog. Stipniveau, dan wel klein gebiedsniveau.

Algemene beschrijving van herkomst

-

Inwinningsmethode

Integrale tellingen van gebieden door middel van slaaptrektellingen. Vanaf de grond met kijkers en telescopen, in avondschemer of ochtend (ganzen). Vrijwilligers/professioneel.

Beschrijving uitgevoerde bewerkingen

Getelde aantallen op gebiedsniveau. In nabije toekomst met behulp van imputing conform Meetnet Watervogels. Bewerking tot stippenkaarten (verspreidingskaarten), berekening van trends.

Meetvariabelen

Datum, gebied (stip), aantal, soort, aanvullende informatie over nauwkeurigheid/volledigheid.

Meetmethodiek

Twee simultaantellingen per seizoen van vogels op slaapplaatsen tijdens piekperiode. Aalscholver: (oktober/februari), ganzen, Kleine Zwaan (november/januari), Grutto (maart/april), Zwarte Stern (juli/augustus).

Soort dataset (opslagmedium)

dBase + shapefile.

Verplichting vanuit (Europese) richtlijn

Kosten op jaarbasis

Alleen landelijk budget bekend. Schatting waddengebied: € 15.000

Soortenoverzicht (soorten waarvoor het meetprogramma (statistisch) betrouwbare gegevens oplevert

De soorten die volgens de Richtlijn 2009/147/EG inzake het behoud van de vogelstand (Vogelrichtlijn) en het daarmee samenhangende Natura 2000-beleid zijn aangewezen met een (nachtelijke, niet aan getij gebonden) slaapplaatsfunctie voor de Natura 2000-gebieden Waddenzee en Noordzeekustzone: Aalscholver, Kleine Zwaan, Toendrarietgans, Grauwe Gans, Brandgans, Rotgans, Grutto, Zwarte Stern.

Habitats (waarvoor het betreffende meetnet gegevens oplevert)

-

Referenties

• CBS, 2014. Meetprogramma’s voor flora en fauna in 2013. Kwaliteitsrapportage NEM. Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag.
• Hornman, M., Hustings, F., Koffijberg, K. & Klaassen, O. 2012. Handleiding Sovon Watervogel- en slaapplaatstellingen. Sovon Vogelonderzoek Nederland.
• Klaassen, O. 2012. Meerjarenprogramma Meetnet Slaapplaatsen. Tellingen van slaapplaatsen van vogels in Natura 2000-gebieden vanaf seizoen 2011-2012 (NEM). Sovon-Notitie 2012-102. Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.
• Klaassen, O. & Liefting, M. 2012. Slaapplaatsen van vogels: belangrijke schakel in het Natura 2000-netwerk. Toets 12(2): 16-21.
• https://www.sovon.nl/nl/content/slaapplaatstelling