Z3 - Tellingen mariene zeezoogdieren in Nz en kustwateren

Titel meet/monitorprogramma

Zeetrektellingen Zeezoogdieren (vanaf strand).

Naam organisatie (metadata)

Werkgroep CvZ van de Nederlandse Zeevogelgroep (Club van Zeetrekwaarnemers, NZG-CvZ), sectie van de Nederlandse Ornithologische Unie.

Datum voltooiing, volgende herziening

Lopend onderzoek.

Samenvatting (korte beschrijving van de inhoud van de dataset)

Tellen van de aantallen over zee trekkende vogels vanaf een aantal vaste locaties langs de kust waarbij ook de waargenomen zeezoogdieren (zeehonden, Bruinvissen) worden geregistreerd. De waargenomen aantallen worden per uur genoteerd. Geeft inzicht in aantalsveranderingen (en daarmee van het verloop van de trek) gedurende het jaar, per locatie en in de loop van de tijd.

Doel waarvoor data worden verzameld

Vaststellen van het verloop van de vogeltrek en de aanwezigheid van zeezoogdieren in de kustzone.

Naam uitvoerende dienst/organisatie (data)

Club van Zeetrekwaarnemers: werkgroep CvZ van de Nederlandse Zeevogelgroep, Algemeen coördinator Steve Geelhoed, e-mail steve.geelhoed@planet.nl.

Rol contactpersoon (beschrijving op welke wijze de perso(o)n(en) betrokken is/zijn bij de data)

Coördinatie, gegevensbeheer, uitwerking. Sinds 2011 zijn de data ondergebracht op trektellen.nl.

Geografisch gebied

Verschillende locaties langs de Nederlandse kust, waarneemintensiteit per locatie sterk verschillend. Aantal posten langs de Hollandse kust frequent bemand.

Gebruiksbeperkingen (waarvoor zijn de data niet geschikt)

Waarnemingen beperken zich tot de vanaf de kust zichtbare trek. De zone die kan worden waargenomen, afhankelijk van het zicht, kan per dag verschillen.

Overige beperkingen in gebruik

Ruwe data blijven eigendom van Club van Zeetrekwaarnemers en worden in principe door leden van de Club uitgewerkt. Verzoeken om uitwerking van gegevens dienen aan de Club te worden voorgelegd.

Thema’s (b.v. diversiteit, verspreiding, trends, reproductiesucces)

Diversiteit, trends.

Temporele dekking

De Werkgroep CvZ organiseert vanaf 1972 tellingen van langs de kust trekkende vogels en zeezoogdieren. Gegevens zijn beschikbaar uit het gehele jaar en gedurende de gehele dag. Relatief veel waarnemingen uit de trekperiodes (maart t/m mei en augustus t/m november) en uit de ochtenduren van de dag.

Volledigheid

Telposten langs de gehele kust vanaf Westkapelle tot Schiermonnikoog. Regelmatig bezette telposten zijn, Texel, Huisduinen, Hondsbossche Zeewering, Egmond, Castricum, Bloemendaal, Noordwijk, Katwijk, Scheveningen, Maasvlakte en Westkapelle.

Nauwkeurigheid

Aantallen per uur. Nauwkeurigheid is afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden en kan van dag tot dag verschillen.

Algemene beschrijving van herkomst

Opgezet en voortgezet als privé initiatief door ter zake deskundige en gemotiveerde amateur-ornithologen.

Inwinningsmethode

Vanaf 1972 op een gestandaardiseerde wijze. Meer incidentele tellingen beschikbaar vanaf de jaren ’30. Tellingen worden uitgevoerd met sterke verrekijkers en telescopen vanaf een verhoogde locatie aan de rand van de zee. Uitgevoerd door amateurs, gestandaardiseerde wijze van waarnemen en verslaglegging.

Beschrijving uitgevoerde bewerkingen

Omrekening van passerende aantallen naar aantallen per waarneemuur. Uitsplitsing, per locatie, naar soort en trekrichting.

Meetvariabelen

Aantallen, soorten, trekrichting.

Meetmethodiek

Tellingen met sterke verrekijkers en telescopen vanaf verhoogde locaties aan de rand van de zee. Aantallen per uur per trekrichting.

Soort dataset (opslagmedium)

Voor een belangrijk deel voeren lokale groepen hun tellingen online in op www.trektellen.nl  dat gekoppeld is aan een centrale database.

Verplichting vanuit (Europese) richtlijn

Kosten op jaarbasis

Beperkt: waarnemingen worden uitgevoerd en ingevoerd door amateurornithologen. Kosten databasebeheer.

Soortenoverzicht (soorten waarvoor het meetprogramma (statistisch) betrouwbare gegevens oplevert

Bruinvissen en zeehonden.

Habitats (waarvoor het betreffende meetnet gegevens oplevert)

1110.

Referenties

• Camphuysen, C.J. (2004) The return of the harbour porpoise (Phocoena phocoena) in Dutch coastal waters. Lutra 47: 113-122.
• Van der Meij, S.E.T. & Camphuysen, C.J. (2006) The distribution and diversity of whales and dolphins (Cetacea) in the southern North Sea: 1970-2005. Lutra 49(1): 3-28.